Wojewódzki klejnot: Płońsk na mapie Mazowsza

Tego szukamy w Płońsku

Przekonaj się, co kryje się pod najczęściej wyszukiwanymi frazami internautów, takimi jak: Płońsk, praca Płońsk, pogoda Płońsk, Płońsk w sieci, radio Płońsk, BS Płońsk.

Jeśli jesteś osobą, która chce dowiedzieć się czegoś więcej o Płońsku, tutaj możesz przeczytać kilka słów o jego historii.

---

Początki miasta są związane z istniejącym tutaj grodem od X wieku, na podgrodziu którego rozwijała się osada targowa na przełomie XI i XII wieku. Istnieje możliwość, że było to centralne miejsce o większym znaczeniu, niż pierwotnie sądzono, co potwierdzają odkryte w 2007 r. elementy konstrukcji hakowej, charakterystycznej dla wczesnych podbojów piastowskich. Płońsk mógł być częścią tzw. trójkąta grodów piastowskich, z którego Piastowie prowadzili ekspansję na Mazowsze. Odkryte zabytki archeologiczne datowane są za pomocą metody dendrochronologicznej na rok 978/979. Dodatkowo w okolicy znaleziono elementy jeszcze starszego zespołu osadniczego, w tym pomost datowany dendrochronologicznie na 862 r. oraz studnię dębową z 953 r.

Pierwsza pisemna wzmianka o Płońsku pochodzi z 1155 r. z dokumentu wydanego przez księcia Bolesława IV Kędzierzawego. Od połowy XIII wieku do końca XV wieku ziemia płońska należała do księstw mazowieckich, głównie płockiego, z krótką przerwą pod koniec XIV wieku, kiedy została zastawiona Zakonowi Krzyżackiemu. Około 1400 r. Płońsk uzyskał prawa miejskie chełmińskie od księcia Siemowita IV.

W XIV i XV wieku dobra płońskie często były częścią majątku księżnych mazowieckich. Księżna Katarzyna, zakładając klasztor karmelitów w Płońsku, potwierdziła przywilej lokacyjny miasta, równając je w prawach z Raciążem i Mławą. Po włączeniu do Korony w 1495 r. Płońsk stał się miastem królewskim (województwo płockie), będąc centrum powiatu, gdzie odbywały się sądy ziemskie. Kolejni królowie nadawali miastu nowe przywileje: Zygmunt I Stary (1527), Stefan Batory (1576), Jan III Sobieski (1677), August II Mocny (1720), August III Sas (1749), Stanisław August Poniatowski (1767).

W czasie wojny polsko-szwedzkiej w latach 1655–1660 Płońsk został poważnie zniszczony. Spośród 130 pierwotnych nieruchomości ocalało tylko 21, a z 23 wcześniej użytkowanych przez mieszczan gruntów, jedynie 1 i ¼ było uprawiane. Działał tylko jeden młyn, a z 22 rzemieślników pozostało jedynie czterech. W ciągu kolejnego wieku niestabilności politycznej w Polsce Płońsk pozostawał w stanie ruiny w 1765 r., zaledwie 27 domów istniało, a 42 place były opuszczone. Dopiero pod koniec XVIII wieku rozwinęło się garbarstwo.

W 1795 r. w wyniku III rozbioru Rzeczypospolitej miasto znalazło się pod panowaniem pruskim (Prusy Nowowschodnie), a później w granicach Księstwa Warszawskiego (1807) i Królestwa Polskiego (1815), kolejno przynależąc do rejencji, departamentu, województwa i guberni płockiej. W 1867 r. utworzono samodzielny powiat płoński. Okres zaborów przyniósł pewne ożywienie gospodarcze, z założeniem kilku niewielkich przedsiębiorstw takich jak cegielnia, browar, fabryka octu, wytwórnia miodu pitnego i olejarnia. Również rzemiosło, jak szewstwo, bednarstwo i garbarstwo, zaczęło się rozwijać.

Po odzyskaniu niepodległości w Polsce Płońsk i otaczający go powiat wchodziły w skład województwa warszawskiego. W sierpniu 1920 r. to miejsce było świadkiem zwycięskich walk przeciwko bolszewickiemu najeźdźcy. W 1924 r. miasto uzyskało połączenie kolejowe z Warszawą, a w 1937 r. z Toruniem przez Sierpc. W okresie II wojny światowej Płońsk przyłączony do Rzeszy (rejencja ciechanowska Prus Wschodnich) stracił ponad 60% swojej populacji.

Po wojnie rozwinięto miejscowy przemysł, głównie sektora przetwórstwa spożywczego i usług dla rolnictwa. W latach 1975–1998 dawny powiat płoński znajdował się w granicach województwa ciechanowskiego. Po reformie administracyjno-samorządowej w 1999 r. przywrócony powiat znalazł się w obrębie województwa mazowieckiego.

---

Sięgnij po więcej informacji od Twojego Miasta